Fatih Üniversitesi-İstanbul

ÖZET

Fatih Üniversitesi, Türkiye’de ilk kurulan vakıf üniversitelerinden biridir. Üniversite’nin ana kampüsü İstanbul’da olmakla beraber Tıp Fakültesi, Hemşirelik Yüksek Okulu, Sağlık Meslek Yüksekokulu ve Meslek Yüksek Okulu 2013 yılına kadar Ankara eğitim verdi. Açılışından itibaren uluslararası öğretim üyesi ve öğrencilerin yoğun olarak bulunduğu Fatih Üniversitesi’nin 2016 yılında 14.011 öğrenci vardı ve bunların 1.214’ü dünyanın 102 farklı ülkesinden gelen öğrencilerdi. Ayrıca 81’i yurtdışından olmak üzere 476 akademisyen’le hizmet vermekteydi. Üniversitenin ana kampüsü Büyükçekmece Gölü kıyısındaki 50 dönümlük bir alanda yer almaktadır.

Üniversitede Endüstriyel Otomasyon Araştırma, Uygulama ve Geliştirme Merkezi, BioNano Teknoloji Araştırma Geliştirme Merkezi ve NMR Laboratuvarı gibi eğitim ve araştırma amaçlı birçok laboratuvar bulunmaktaydı. Üniversitenin her yönüyle mükemmel eğitim binalarında Tıp Fakültesi, Eğitim Fakültesi, Mühendislik Fakültesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Hukuk Fakültesi, İlahiyat Fakültesi ve Güzel Sanatlar ve Mimarlık Fakültesi eğitim vermekteydi. Üniversite ayrıca; bir Konservatuvar, dört yüksek okul, beş enstitü ve çok sayıda araştırma merkezine sahipti.

Üniversite’nin kurucu vakfına Haziran 2016’da kayyım atandı ve Üniversite yönetimi değiştirildi. Hükümet tarafından Olağanüstü Hal Kanununa dayanılarak 23 Temmuz 2016’da 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kapatıldı. Üniversite çalışanları işsiz kaldı ve sivil ölüme mahkum edildiler. Üniversitenin bütün varlıkları, öğrencilerin gelecek yıl için ödedikleri harçlar ve çalışanların alacakları da gasp edildi. Üniversite kurucularının ve çalışanlarının bir kısmı ülkeyi terk ettiler. Kalanlar terörist olmakla suçlanıp peyderpey gözaltına alındı ve bir kısmı hapsedildi. Öğrenciler her yönüyle mağdur edildi ve bir kısmı eğitimine devam edemedi, bazıları farklı bölümlere geçmek zorunda kaldılar. Daha önce sahip oldukları bursları kesildi. Aradan geçen üç yıla rağmen bu mağduriyetler henüz giderilmedi.

Üniversite Hakkında Genel Bilgiler

Fatih Üniversitesi, İstanbul’un büyükşehir Büyükçekmece ilçesinde bulunan öncü bir vakıf üniversitesiydi. Üniversite, 18 Ocak 1996’da Türkiye Sağlık ve Tıbbi Tedavi Vakfı tarafından kuruldu. Fatih Üniversitesi’nin açılış törenine zamanın Başbakanı Prof. Dr. Tansu Çiller ve çok sayıda seçkin davetli katıldı. Üniversitenin ana kampüsü Büyükçekmece Kampüsü, Büyükçekmece Gölü kıyısındaki 50 dönümlük bir alanda yer almaktadır. Kampüste çok sayıda derslik ve laboratuvar içeren eğitim binaları bulunmaktadır. Aynı zamanda ana kampüste öğrencilerin ve personelin sosyal, kültürel ve sportif ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik Merkez Kütüphanesi, bir fitness merkezi, halı sahaları, futbol ve basketbol sahası, kafeterya, kantinler ve konferans salonları vardı. Her biri en ileri teknoloji ile donatılmış durumda olan Endüstriyel Otomasyon Araştırma, Uygulama ve Geliştirme Merkezi, BioNano Teknoloji Araştırma Geliştirme Merkezi ve NMR Laboratuvarı gibi eğitim ve araştırma amaçlı birçok laboratuvar bulunmaktaydı.^[1]

Fatih Üniversitesi Rektörlük Binası.

2016 yılında Fatih Üniversitesinde 14.011 öğrenci vardı ve bunların 1.214’ü dünyanın 102 farklı ülkesinden gelen uluslararası öğrencilerdi. Üniversitede 81’i yurtdışından olmak üzere 476 akademisyen vardı. Fatih Üniversitesi kurulduğu günden itibaren yüksek oranda yurdışından gelen akademisyen ve öğrencileriyle uluslararası bir ortama sahipti. Çok sayıda İngilizce eğitim veren program mevcuttu ve öğrenciler ek bir yabancı dil öğrenmeleri için teşvik ediliyordu. Eğitim dilleri olan Türkçe ve İngilizce yanında Almanca, Fransızca, Rusça ve İspanyolca dilleri üniversitede isteğe bağlı öğrenilebiliyordu.^[2]

Tıp Fakültesi, Hemşirelik Yüksek Okulu, Sağlık Meslek Yüksekokulu ve Meslek Yüksek Okulu 2013 yılına kadar Ankara’daydılar ve 2013 öğretim yılı itibariyle İstanbul’a taşındılar. Fatih Üniversitesi Ankara’daki 15 yılı aşan Tıp Fakültesi tecrübesini Sema Hastanesi’ni devralarak İstanbul’a taşıdı. Dragos’ta bulunan Sema Hastanesi, Fatih Üniversitesi’yle birlikte Fatih Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi olarak hizmet vermeye başladı.^[3]

Toplam 26000 m² alana kurulu Fatih Üniversitesi Hastanesi, İstanbul’un adalar ve deniz manzaralı tek hastanesidir. Toplam 7 ameliyathane, 3 doğumhane, farklı dallarda 4 yoğun bakım ünitesi, 162 tek kişilik oda, 5 VIP, 19 suit oda ve 133 yatak kapasitesi mevcuttur. Her türlü fiziki ve teknik imkâna sahip olan hastane, uluslararası düzeyde eğitim ve tecrübe sahibi doktorlarla hizmet vermekteydi.^[4] Fatih Üniversitesi Hastanesine; Avrupa, Ortadoğu ve Türk Cumhuriyetleri başta olmak üzere 80’e yakın ülkeden hasta tedavi için gelmekteydi. Sema Hastanesi bina alt yapısı, mimarisi ve üstün teknolojik donanımı ve deneyimli kadrosuyla 2007 yılının başında ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi ve OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi belgelerinin üçünü birden aynı anda almaya hak kazandı. Hastane, dünyanın en prestijli sağlık akreditasyon belgesini olan Joint Commision International belgesini de 2008 yılında alarak, hizmet kalitesini tüm Dünya’ya duyurdu.

Fatih Üniversitesi sportif, bilimsel, kültürel ve çevre gibi farklı alanlarda yapılan yarışmalarda bir çok kez bölgesel, ulusal ve uluslararası seviyelerde ödüller ve madalyalar kazandı. Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) kuruluşundan itibaren üniversitenin gelişmesini ve her alanda göstediği yüksek performansı takdir etti. Üniversite, Bologna Süreci, Avrupa Kredi Transfer Sistemi ve Erasmus Değişim Programına dahildi. Aynı zamanda Fatih Üniversitesi, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu’ndan (TÜBİTAK) çok sayıda bilimsel araştırma projesi desteği aldı. Akademik Performansa Göre Üniversite Sıralaması (URAP) 2015’e göre Fatih Üniversitesi, Sabancı Üniversitesi ve Koç Üniversitesi’nin hemen arkasında, İstanbul’daki üçüncü özel üniversite olarak yer aldı.^[5] Dünya Üniversiteleri 2017 Raporunun Akademik Sıralaması’nda “Matematik” dersinde 401-500’üncü sırada yer aldı.^[6]

Üniversitenin Eğitim Birimleri:

• Fakülteler
• Eğitim Fakültesi
• Mühendislik Fakültesi
• İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
• Fen Edebiyat Fakültesi
• Hukuk Fakültesi
• İlahiyat Fakültesi
• Güzel Sanatlar ve Mimarlık Fakültesi
• Tıp Fakültesi
• Konservatuvar
• Yüksekokullar
  • Adalet Meslek Yüksekokulu
  • İstanbul Mesleki Eğitim Okulu
  • Sağlık Meslek Yüksekokulu
  • Hemşirelik Yüksekokulu
• Enstitüler
• Mühendislik Bilimleri Enstitüsü
• Doğa Bilimleri Enstitüsü
• Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Sağlık Bilimleri Enstitüsü
• Ekonomi ve İstatistik Enstitüsü
• Araştırma Merkezleri
• Projeler ve Bilimsel Araştırma Destek Birimi
• Atatürk Tarihi Araştırma Merkezi
• Bio & Nano Teknoloji Araştırma Merkezi
• Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Geliştirme ve İrtibat Yatırım Projesi
• Enformatik
• Ömür Boyu Eğitim Merkezi
• İngilizce Öğretmenliği Okulu
• KOSGEB-Fatih Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Merkezi
• Medeniyetler Araştırma Merkezi
• Strateji ve Planlama Koordinasyonu
• Türk Dili Bölümü
• Türk Eğitim ve Araştırma Merkezi (TÖMER)
• Uzaktan Eğitim Merkezi (FUZEM)
• Yabancı Diller Merkezi

15 Temmuz 2016’daki, şüpheli darbe girişiminin ardından 23 Temmuz 2016’da Hükümetin Olağanüstü Hal (OHAL) Kanununa dayanarak çıkardığı 667 numaralı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatıldı ve kampüsü İstanbul Üniversitesi’nin kullanımına verildi.^[7] Gasp edilen Üniversite Hastanesi önce Sağlık Bakanlığına bağlı bir hastaneye (Kartal Dr. Lütfi Kırdar Eğitim ve Araştırma Hastanesi) verildi. Ancak büyük iddialarla ücretsiz sağlık hizmeti sunacaklarını ilan etmelerinin üzerinden iki ay geçmeden ay Erdoğan’ın doğrudan kontrol ettiği Vakıf Gureba Bezm-i Alem Üniversitesine devredildi.^[8]

Kapatılma Öncesi Yaşanan Baskılar

17-25 Aralık 2013 tarihlerinde Erdoğan’ın Hükümeti aleyhindeki yolsuzluk davalarından sonra, Hükümet tarafından Fatih Üniversitesi’ne yoğun bir bir baskı uygulanmaya başladı. Gülen Hareketi’yle ilişkili görülen diğer üniversitelere de benzer baskı ve saldırılar yapılmaktaydı. Aralık 2013’ten sonra Fatih Üniversitesi’ne yönelik farklı alanlarda çok sayıda soruşturma açıldı, yeni hastane inşaatı yasadışı olarak engellendi ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından iptal edildi.^[9] Üniversite ve çalışanları Hükümet yanlısı medya ve bu medyadaki yazarlar tarafından sürekli hedef gösterildi, karalandı ve saldırılara uğradı. YÖK’e çağrılar yapılarak bu üniversitelerin kapatılması istendi. Büyükşehir Belediyesi, Fatih Üniversitesi’ne giden otobüs hizmetlerini iptal etti ve öğrenciler üniversiteye ulaşımda büyük sıkıntılarla karşılaştılar. Ayrıca, 2015 ve 2016 akademik yıllarında, Yüksek Öğretim Kurulu yeni bir bölüm açmasına izin vermedi ve yeni öğrenci kotalarını dikkate değer bir şekilde düşürdü. Bu kısıtlamalar, öğrenci sayısında az bir düşüşe yol açtı ancak öğrenci ve akademisyenlerin devam eden ilgisi nedeniyle Üniversiteyi ciddi anlamda etkilemedi.^[10]

Fatih Üniversitesi’nden kuş bakışı görünümü.

Yolsuzluk Skandalı’ndan sonra, Erdoğan Rejimi Gülen Hareketi aleyhine çok sayıda dava açtı. Gulen Hareketi mensupları saçma ve gülünç iddialarla bu davalara dahil edildiler. Bu kurgu vakalarından biri Kamu Personeli Seçme Sınavına (KPSS) hile karıştırıldığı iddiasıydı. Bir başkası kamuoyunda Futbolda Şike Davası olarak bilinen davaydı. Fatih Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Şerif Ali Tekalan, Erdoğan Rejimi için önemli bir hedef haline geldi, hakkında soruşturmalar açıldı ve ülkeyi terk etmek zorunda kaldı.^[11] İlerleyen süreçte Prof. Tekalan’ın aile üyeleri Rejim tarafından hedef alındı ve bazıları tutuklandı.^[12]

Gülen Hareketi’ne yönelik yürütülen soruşturma ve operasyonlarda Fatih Üniversitesinden bir akademisyen de tutuklandı.^[13] 2016 yılı başında Hükümet vakıf üniversitelerine karşı yeni bir proje geliştirdi ve çok sayıda vakıf üniversitesinin Mütevelli Heyetleri yerel mahkeme kararları ile görevden alınd. Fatih Üniversitesinin kurucu vakıf Mütevelli Heyeti de Haziran 2016’da yerel bir mahkeme tarafından görevden alındı. Yeni Mütevelli Heyeti görevdeki Rektör Vekilini azlederek yerine Ardahan Üniversitesinin eski Rektörü Prof. Dr. Ramazan Korkmaz’ı atadı.^[14] 15 Temmuz’daki şüpheli darbe girişimi sonrasında Üniversite Yönetimi ve öğretim üyeleri Darbe Girişimini kınayan bir miting yaptılar.^[15] İlginç bir şekilde Prof. Dr. Korkmaz Üniversitenin kapatılmasından sadece bir gün önce görevinden istifa etti.^[16]

15 Temmuz Sonrası Yaşanan Mağduriyetler

Fatih Üniversitesi ve bağlı bütün birimler Tıp Fakültesi Hastanesi (Sema Hastanesi) dahil, 23 Temmuz 2016 tarihinde 667 sayılı KHK ile kapatıldı ve bütün varlıklarına el konuldu. Yapılan suçlama Hükümetin terör örgütü ilan ettiği Gülen Hareketi ile olan ilişkisiydi. Kapatma kararından hemen sonra çalışanlara yapılan duyuruda üniversiteden sadece özel eşyalarını alabilecekleri iletildi. Ancak verilen tarihte birçok kişi eşyasını alamadan bu uygulama durduruldu ve diploma gibi kıymetli evraklar dahil birçok eşya Üniversite’de kaldı.^[17]

Kapatıldığında Fatih Üniversitesi Hastanesi’nde 100’ü doktor olmak üzere 400’den fazla kişi çalışıyordu. Hastane çalışanı bir hekim Hastanenin gaspedilmesi sürecine ait yaşadıklarını şöyle anlatıyor: “23 Temmuz günü sabah saat 10.00’da polis hastaneye geldi ve artık hasta kabul edimemesini emretti. Ayrıca, mevcut hastaların en kısa sürede diğer hastanelere transfer edilmesini istediler. Çalışanlardan odalarını boşaltmaları istendi. Ancak Cumartesi olduğu için personelin çoğu o gün görevde değildi. O nedenle pek çok insan kişisel eşyalarını alamadı. Gelecekte ne olacağı hakkında hiçbir bilgi verilmedi. Pazar günleri telefonlarımıza gönderilen bir SMS, pazartesi günü anahtar teslimimiz için hastaneye erken gelmemizi istedi. Pazartesi günü geldiğimizde (kapatma kararından sadece iki gün sonra, 25 Temmuz 2019), hastanenin açıldığını gördük. tam kapasite ile yeni bir isim ve yepyeni bir ekip iş başındaydı. Hastanenin yeni adı “Kartal Dr. Lütfi Kırdar Eğitim ve Araştırma Hastanesi” olmuştu ve bu isim hastanenin önünde asılan büyük bir afiş üzerine yazılmıştı. Cumartesi yayınlanan bir kararname sonrasında bu büyüklükte bir afiş hazırlamak oldukça zor olmalıydı. Ayrıca hastanede görev yapacak doktorlar, hemşireler, hasta bakıcılar vs tam kadro oradaydılar. “Bu kadar kadroyu hafta sonu nasıl buldular ve bu kadar kısa sürede örgütlediler” sorusu cevapsız kalıyordu. Bu durumu yeni gelen personellere sorduk. Sürpriz bir şekilde bize şu cevabı verdiler: “Bilmiyor musunuz, yaklaşık iki ay önce Sağlık Bakanlığından bu hastaneyi alacağımızı belirten bir mektup aldık ve hazırlık yaptık” dediler. Bu sefer daha da şaşırdık, çünkü sadece dokuz gün önce meydana gelen başarısız darbe girişimi nedeniyle hastanemizin kapatıldığını sanıyorduk. Bütün bu hazırlıkların darbe girişiminden çok uzun zaman önce yapıldığı açıkça görülmekteydi.”

Üniversite Çalışanları ve Kurucularına Yönelik Gözaltı ve Tutuklamalar

Üniversite’nin kapatılmasını takip eden haftada Hükümet yanlısı gazetelerde Fatih Üniversitesi çalışanları hakkında Büyükçekmece Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatıldığı ve o günlerin moda söylemi ile “darbe ile ilgileri olduğuna dair kuvvetli delillere ulaşıldığı” iddiaları yazıldı.^[18] Takip eden günlerde Fatih Üniversitesi Hastanesinde çalışan birçok doktor hakkında arama emri çıkarıldı ve bazıları tutuklandı. Üniversiteye yönelik doğrudan bir operasyon yapılmadan önce çok sayıda akademik ve idari personel başka davalardan dolayı göz altına alındı ve tutuklandı. Bu aşamada birçok üniversite çalışanı yurt dışına çıkmak zorunda kaldı. Doğrudan Fatih Üniversitesinin akademisyen ve çalışanlarına yönelik 27 Aralık 2017’de İstanbul merkezli 29 ilde yapılan operasyonda, gözaltı kararı bulunan 171 kişiden 54’ü ilk etapta göz altına alındı ve tamamına yakını tutuklandı.^[19],[20] Bu operasyonların amacı sadece akademisyenleri cezalandırmak değildi. Hükümet yanlısı medyanın tek merkezden verilen talimatlarla yazdıkları bir kamuoyu oluşturma çalışması idi. Nitekim Haziran 2016’da fiilen el konulan ve Temmuz 2106’da kapatılarak boşaltılan Üniversite’de polis tam bir buçuk yıl sonra arama yaptı ve bütün medya “büyük suç unsurları” bulunduğu yalanlarını yazdı.^[21] İlerleyen süreçte Fatih Üniversitesi akademisyenlerine çeşitli cezalar verildi.

Öğrencilerin Uğradığı Mağduriyetler

Kapatılmadan önce mezun olan öğrenciler de daha sonra asılsız iftiralarla karalandılar. Fatih Üniversitesi mezunu olmak bir suç olarak empoze edildi ve bunu kendine demokrat, hatta Erdoğan muhalifi diyen çevreler de sıklıkla yaptı. Üniversiteden daha önce mezun olanların diplomaları soruşturma konusu yapıldı. Devlet üniversitelerine nakledilen öğrencilere çeşitli engeller çıkarıldı ve dışlandılar. Bazı yerlerde kapatılan üniversitelerden gelen öğrencilere terörist ve vatan haini muamelesi yapıldığı medyaya yansıdı. Üniversiteler kapatıldığında öğrenciler ve velilerden gelen tepkileri azaltmak için verilen sözlerin hemen hiç biri yerine getirilmedi. Kanunlarla garantör olan üniversiteler çeşitli bahanelerle birçok öğrenciyi kabul etmediler. Kabul ettikleri burslu öğrencileri bir dönem bekletip devre kaybına uğrattılar, bir dönem özel öğrenci statüsünde ders almalarına izin verdiler ve sonrasında da astronomik eğitim paraları talep ettiler. Mezun olanlar dahi; daha sonra iş hayatlarında herhangi bir olumsuzlukla karşılaşmamak için, devredilen devlet üniversitelerinden diplomalarını değiştirme lüzumunu hissettiler.^[22]

Sonuç

Kurulduğu 1996 yılından itibaren yurt içinde ve dışında yüksek bir prestije sahip olan Fatih üniversitesi tamamen hukuksuz olarak kapatıldı. Ülkede geçerli kanunlara uygun olarak eğitim veren ve YÖK tarafından periyodik olarak denetlenen Fatih Üniversitesi’nin tüzel kişiliği gaspedildi, maddi ve manevi varlıkları talan edildi. Kurumun en üst idari organı Mütevelli Heyeti başta olmak üzere Üniversitede çalışan neredeyse tüm akademik ve idari personel, masumiyet hakkı dikkate alınmaksızın terörist ve vatan haini ilan edilerek takibata uğradılar, işlerinden atıldılar. Mal varlıklarına, banka hesaplarına tedbir ve el konuldu. Bir çoğu hukuksuzca hapsedildi. Bu süreç içerisinde çok sayıda akademisyen cadı avından kurtulabilmek için ülke dışına çıktı. Çoğu daha önce hiç görmedikleri ve dillerini bilmedikleri ülkelerde yeniden hayata başlamak zorunda kaldılar. Beklentimiz hukukun işletilerek yapılan haksızlıkların giderilmesi ve kayıpların bir an önce telafi edilmesidir.

1. https://www.sehriistanbul.com.tr/fatih-universitesi-yerli-enerji-uretimine-tesvik-artirilmali-6233h.htm ↑
2. https://www.milliyet.com.tr/egitim/fatih-universitesi-vakif-universiteleri-icinde-ilk-5-te-1908322 ↑
3. https://en.wikipedia.org/wiki/Fatih_University ↑
4. https://www.hurriyet.com.tr/fatih-universitesi-ilk-5-te-26749793 ↑
5. https://en.wikipedia.org/wiki/University_Ranking_by_Academic_Performance ↑
6. http://www.shanghairanking.com/Shanghairanking-Subject-Rankings-2017/mathematics.html ↑
7. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/07/20160723-8.htm ↑
8. https://www.aydinlik.com.tr/yandasa-gecti-parali-oldu ↑
9. https://emlakkulisi.com/fatih-universitesinin-plan-degisikligi-buyukcekmece-belediyesine-gonderildi/383886 ↑
10. https://www.dunyabulteni.net/guncel/iett-fatih-universitesine-giden-otobusleri-iptal-etti-h309954.html ↑
11. https://odatv.com/rektor-firarda-2504151200.html ↑
12. http://www.sanalbasin.com/feto-pdynin-tepe-yoneticisinin-kizina-dava-24246455/ ↑
13. https://www.haberler.com/yalova-daki-paralel-yapi-operasyonunda-9-tutuklama-8472532-haberi/ ↑
14. http://www.hurriyet.com.tr/egitim/fatih-universitesine-yeni-rektor-40122875 ↑
15. https://www.haberler.com/fatih-universitesi-nden-darbe-girisimine-tepki-8626390-haberi/ ↑
16. https://www.star.com.tr/guncel/fatih-universitesi-rektoru-istifa-etti-haber-1127770/ ↑
17. https://www.turkishminute.com/2019/05/20/analysis-what-happened-to-the-15-now-closed-gulen-linked-universities-and-their-assets/ ↑
18. https://www.yenisafak.com/gundem/fatih-universitesi-calisanlarina-sorusturma-2499308 ↑
19. https://www.scholarsatrisk.org/report/2017-12-27-fatih-university/ ↑
20. https://www.memurlar.net/haber/717665/fatih-universitesi-operasyonu-171-gozalti-karari.html ↑
21. https://www.memurlar.net/haber/719834/1-5-yildir-kapali-bulunan-fatih-universitesine-girildi.html ↑
22. http://platform24.org/haber-arastirma/1686/universitesi-kapatilan-ogrenciler-kaygili ↑