San Francisco merkezli FutureHouse, insanlığın en büyük sorunlarına çözümler sunmak üzere “AI Bilim İnsanları” inşa etme amacıyla kurulan kar amacı gütmeyen bir araştırma laboratuvarıdır. 2023’te yayınlanan hedeflerinde, biyoloji başta olmak üzere “scientific method”u otomatikleştirerek yeni nesil buluşları hızlandırmayı hedefliyorlar (https://www.futurehouse.org/).
Günümüzde bilimsel üretimin hacmi artık insan kapasitesinin çok ötesine geçmiş durumda. Sadece PubMed veritabanında 2024 yılı itibariyle 38 milyonun üzerinde bilimsel makale bulunuyor. Her gün binlercesi ekleniyor. Bu büyüklükteki bilgi havuzunda anlamlı hipotezler üretmek, araştırmaları değerlendirmek ve çığır açacak buluşlara ulaşmak artık insan araştırmacılar için giderek zorlaşıyor. İşte tam da bu noktada FutureHouse devreye giriyor:
FutureHouse, bilimsel keşfi robotlaştırmak amacıyla 4 katmanlı bir yaklaşım benimsiyor :
- AI Araçlar (AlphaFold benzeri modeller, laboratuvar deneyleri).
- AI Bilim Asistanları (metin tabanlı literatür araştırma, hipotez oluşturma).
- AI Bilim İnsanları (deney tasarımı, hipotez oluşturma, veri analizi ve sonuç yazımı).
- İnsan — gelecekte insana ihtiyaç kalmadan bilimsel “sorgu” süreçlerinin yürütülebildiği aşama.
Bu yapı, bilimsel süreci hem derinlemesine hem de ölçeklenebilir hâle getirip, araştırmacılara daha hızlı keşif yapma imkânı tanıyor.
Yeni yayınlanan Nature haberi, FutureHouse’un geliştirdiği ether0 adlı modelin kimya problemlerinde insan düzeyinin bile üzerine çıktığını paylaştı (https://www.nature.com/articles/d41586-025-01753-1). Ether0, “reasoning model” adı verilen bir yaklaşımı benimseyerek, soruları adım adım mantıksal zincirle yanıtlıyor. Bu teknoloji, geleneksel LLM’lerden farklı olarak “karar sürecini” açıklayarak bilimsel güvenilirlik sağlama iddiasında.
FutureHouse, Eric Schmidt gibi bağışçılarla destekleniyor ve tamamen kâr amacı gütmeyen bir “moonshot” laboratuvarı. Amacı, büyük ilaç şirketlerinin rotasını değiştirmek değil; insanlığa hizmete adanmış, şeffaf ve disiplinli bir bilimsel üretim süreci oluşturmak olarak belirtiliyor (https://www.nature.com/articles/d41586-025-01753-1).
TechCrunch’a göre, FutureHouse’un Finch adlı yeni AI ajanı, “grad student gibi çalışıp” doğrudan biyolojik verilerle analiz yapabiliyor (https://techcrunch.com/2025/05/06/futurehouse-previews-an-ai-tool-for-data-driven-biology-discovery/). Bu tür araçlar, laboratuvarın hem hızını hem kapasitesini sınırsızca genişletme potansiyeline sahip.
Kökeni itibariyle “insan zekâsı takviyesi” olarak tasarlanan bu sistemler, nihayetinde insanın yerini alabilecek “AI Bilim İnsanları” üretmeyi hedefliyor.
FutureHouse’un bu projesiyle, bilim dünyasında 0’dan 1’e türünden keşifleri ölçeklendirecek bir “bilimsel otomasyon makinesi” ortaya çıkabilir. Bu yaklaşım, bilimin demokrasiye ve insanlığa hizmet etmesini savunan akademik dayanışma platformu için de ilham verici. Teknoloji ne kadar gelişirse gelişsin, içinde insan değerleri, etik ve özerk bilim ruhu bulunduran yapılarla desteklendiğinde “insanlık için bilim” olma misyonu sağlanabilir.
